Odprawa pracownicza to świadczenie pieniężne, na które możemy liczyć w niektórych sytuacjach. W jakich? Jak oszacować wysokość tego wynagrodzenia? Spróbujmy znaleźć odpowiedzi!
Kiedy i komu należy się odprawa z pracy?
Czym jest odprawa pracownicza? To nic innego jak rekompensata wypłacana przez pracodawcę w zamian za rozwiązanie stosunku pracy, które nastąpiło z przyczyn niezależnych od pracownika. Zostało to uregulowane przez Ustawę z dnia 13 marca 2003 roku, mówiącą o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunku pracy.
Taką wypłatę odprawy bierze się pod uwagę w następujących sytuacjach:
- pracownik nie miał wpływu na utratę stanowiska,
- zatrudnionego obowiązywała umowa o pracę – na czas określony lub nieokreślony,
- pracodawca zatrudnia w swojej firmie co najmniej 20 osób.
W związku z tym odprawa pracownicza nie przysługuje osobom, które same złożyły wypowiedzenie oraz wtedy, gdy rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło za porozumieniem stron, ale z przyczyny leżącej po stronie zatrudnionego.
Przyczyny zwolnienia a odprawa
W związku z powyższym najczęstszymi przesłankami do ubiegania się o odprawę pieniężną są dwie przyczyny zwolnienia: zwolnienia indywidualne i zwolnienia grupowe. Przyjrzyjmy się obu tym przypadkom.
Do grupy zwolnień indywidualnych, w których przysługuje nam prawo do odprawy, należy przede wszystkim likwidacja stanowiska pracy. Zdarzają się jednak też sytuacje, w których dane funkcja w firmie przestaje funkcjonować, ponieważ pogorszyła się sytuacja finansowa przedsiębiorstwa.
A co ze zwolnieniami grupowymi? Możemy o nich mówić, jeśli:
- pracodawca zatrudniający do 100 pracowników, zwalnia co najmniej 10,
- pracodawca zatrudniający od 100 do 300 osób, zwalnia 10% z nich,
- w firmach zatrudniających powyżej 300 osób, na zwolnienie musi trafić minimum 30 osób.
Ważne jest, żeby dostały one wypowiedzenie w przeciągu 30 dni od wręczenia pierwszego wypowiedzenia lub propozycji zwolnienia na mocy porozumienia stron. Nie mówimy natomiast o zwolnieniach grupowych, jeśli przedsiębiorstwo nie zatrudnia tych ustawowych 20 pracowników. Nie bierze się również pod uwagę osób zatrudnionych na umowach cywilno-prawnych.
Przeczytaj też: Jaki zawód można zdobyć w Puławach? | Edukacja domowa – plusy i minusy
Jak obliczyć wysokość odprawy pracowniczej?
Trudno byłoby nie wspomnieć w tym artykule o samej wysokości rekompensaty. Zwykle zależy ona od stażu pracy w firmie i wynagrodzenia, które otrzymywaliśmy do tej pory. Wypłacana kwota nie może być wyższa niż 15-krotność minimalnego wynagrodzenia za pracę, jaka obowiązuje w dniu zakończenie stosunku pracy.
Jeśli zaś chodzi o bardziej konkretne wyliczenia, przedstawiać się one mogą w ten sposób:
- dla pracownika zatrudnionego u danego pracodawcy krócej niż dwa lata, odprawa wynosi równowartość jednomiesięcznego wynagrodzenia;
- dla osób, które przepracowały w firmie od 2 do 8 lat, odprawa pracownicza będzie liczyć równowartość wynagrodzenia z dwóch miesięcy;
- pracownicy mający ponad 8 lat stażu u jednego pracodawcy, otrzymają równowartość trzymiesięcznego wynagrodzenia.
Na wypłatę nie ma wpływu wymiar czasu pracy, a więc liczyć mogą na nią zarówno zatrudnieni na pełen etat, jak i ci pracujący na jego część. Pamiętajmy jednak, że kwestie te są regulowane przez obowiązujący w firmach wewnętrzny regulamin, który nie może być jednak mniej korzystny niż przepisy ustawy.
Komu nie należy się odprawa pracownicza?
Na koniec warto jeszcze raz podkreślić, w jakich sytuacjach odprawa pracownicza nam się nie należy, żeby uniknąć pomyłek w tej dziedzinie. Świadczenie to nie przysługuje zatem pracownikom, którzy:
- podpisali z pracodawcą umowę zlecenie lub umowę o dzieło,
- są zatrudnieni tymczasowo,
- są mianowani,
- zostali zwolnieni z własnej winy,
- sami wypowiedzieli umowę,
- ich umowa o pracę skończyła się zgodnie z terminem w niej zawartym,
- pracują w mniejszej firmie, która zatrudnia nie więcej niż 20 pracowników.
Jeżeli nie należymy do żadnej z tych grup, a objęło nas zwolnienie grupowe bądź indywidualnym nie z naszej przyczyny, mamy prawo do ubiegania się o przysługującą nam odprawę pracowniczą.
